RBIએ નવો નિયમ લાગુ કર્યો; હવે નકલી નોટો નહીં ચાલે! જાણો શું છે આ નિયમ

ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) દ્વારા નવા નિયમના અમલીકરણ પછી, નકલી નોટો ચલણમાંથી બહાર થવાની અપેક્ષા છે. આશા છે કે આવનારા સમયમાં તેનાથી સંપૂર્ણપણે છુટકારો મળી જશે. આરબીઆઈના ડેપ્યુટી ગવર્નર ટી રવિશંકરે જણાવ્યું હતું કે સિક્કા વિતરકોમાં નકલી નોટો નાખવાના કિસ્સાઓને ધ્યાનમાં રાખીને UPI આધારિત વિકલ્પ અપનાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે સમસ્યા એ હતી કે આ મશીનોમાં જે પૈસા નાખવામાં આવી રહ્યા હતા તે ઘણા કિસ્સાઓમાં નકલી હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું. જેના કારણે આ મુદ્દો બન્યો હતો.

નવી સિસ્ટમથી સિક્કાના વિતરણમાં સુધારો થશે

શંકરે કહ્યું કે આને ધ્યાનમાં રાખીને આરબીઆઈએ બીજા વિકલ્પ પર વિચાર કરવાનું શરૂ કર્યું. ઘણા લોકો મોબાઈલનો ઉપયોગ કરે છે, જેના દ્વારા QR કોડને ‘સ્કેન’ કરી શકાય છે, જેને UPI સાથે લિંક કરી શકાય છે. આ દ્વારા, ભૌતિક નાણાંનો ઉપયોગ કર્યા વિના વેન્ડિંગ મશીનમાંથી સિક્કાઓ ઉપાડી શકાય છે. તેમણે કહ્યું કે દેશમાં મશીનો વિકસાવવામાં આવ્યા છે. આ નવી સિસ્ટમમાં સિક્કાના વિતરણમાં સુધારો થશે.

આરબીઆઈ ખાતામાંથી પૈસા કાપીને સિક્કા આપશે

અગાઉ RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે ‘QR’ કોડ આધારિત ‘કોઈન વેન્ડિંગ મશીન’ (QCVM) પર પાયલોટ પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો હતો. RBI 12 શહેરોમાં QR કોડ આધારિત સિક્કા વિતરક માટે પાયલોટ પ્રોજેક્ટ શરૂ કરશે. આ વેન્ડિંગ મશીનો યુપીઆઈનો ઉપયોગ કરીને બેંક ગ્રાહકોના ખાતામાંથી પૈસા કાપીને સિક્કા પ્રદાન કરશે. હાલમાં ઉપલબ્ધ મશીનોમાં બેંક નોટો મૂકીને સિક્કા કાઢવામાં આવે છે.

ચકાસણીની જરૂર નથી

દાસે કહ્યું, “કેશ સિક્કા વેન્ડિંગ મશીનમાં ભૌતિક રીતે પૈસા દાખલ કરવાની અને તેની ચકાસણી કરવાની જરૂર રહેશે નહીં.” શરૂઆતમાં પાયલોટ પ્રોજેક્ટ 12 શહેરોમાં 19 સ્થળોએ શરૂ કરવાનું આયોજન છે. આ મશીનો રેલ્વે સ્ટેશન, શોપિંગ મોલ, માર્કેટમાં લગાવવામાં આવશે. શંકરે કહ્યું કે આરબીઆઈ એક વિચિત્ર સમસ્યાનો સામનો કરી રહી છે. એક તરફ, સિક્કાઓ મોટા પ્રમાણમાં છે અને તેને સંગ્રહિત કરવા માટે વધુ જગ્યાની જરૂર છે. તેમજ તેનું વિતરણ પણ યોગ્ય રીતે થતું નથી