હવે UPI પર પણ ઉપલબ્ધ થશે લોનની સુવિધા, RBI મંજૂર; બેંકોએ લેવી પડશે ગ્રાહકો પાસેથી પરવાનગી

હવે બેંકો તેમના ગ્રાહકોને UPI એકાઉન્ટ પર પણ લોનની સુવિધા પૂરી પાડી શકશે. આરબીઆઈએ તેની મંજૂરી આપી દીધી છે. હાલમાં, યુપીઆઈ ટ્રાન્ઝેક્શન ફક્ત બેંક ખાતામાં જમા નાણાં માટે જ થઈ શકે છે. આ વર્ષે એપ્રિલમાં કેન્દ્રીય બેંકે આ સુવિધા શરૂ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.

હાલમાં બચત ખાતા, ઓવરડ્રાફ્ટ ખાતા, પ્રીપેડ વોલેટ અને ક્રેડિટ કાર્ડને UPI સાથે લિંક કરી શકાય છે. આરબીઆઈ દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા નોટિફિકેશન અનુસાર, તમામ બેંકો તેમના ગ્રાહકોને પૂર્વ-નિર્ધારિત લોન મર્યાદા ઓફર કરી શકશે.

જો કે, આ માટે બેંકોએ ગ્રાહકોની પૂર્વ મંજૂરી લેવી પડશે. આ સંદર્ભમાં, બેંકોએ તેમના બોર્ડ દ્વારા મંજૂર નીતિ મેળવવી પડશે, જેમાં લોનની ઓફર સાથે સંબંધિત તમામ નિયમો અને શરતોનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવશે. નિયમો અને શરતોમાં લોનની મર્યાદા, કાર્યકાળ અને વ્યાજ દરનો ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી રહેશે. ઓગસ્ટમાં UPI દ્વારા ટ્રાન્ઝેક્શન 10 બિલિયનના આંકડાને વટાવી ગયા છે. જુલાઈમાં યુપીઆઈ વ્યવહારોની સંખ્યા 9.96 અબજ અને જૂનમાં 9.33 અબજ હતી.

સ્થાનિક કરન્સીનો ઉપયોગ વૈશ્વિક આંચકા સામે રક્ષણ કરવામાં મદદ કરશે
આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે કહ્યું છે કે ક્રોસ બોર્ડર પેમેન્ટમાં સ્થાનિક કરન્સીનો ઉપયોગ ઉભરતા બજારો અને વિકાસશીલ અર્થતંત્રોને વૈશ્વિક આંચકાઓથી બચાવવામાં મદદ કરશે. એટલું જ નહીં, તે ડોલર સામે કરન્સીમાં થતી વધઘટનો સામનો કરવામાં પણ મદદ કરશે.

તેમણે કહ્યું કે આ પગલું સ્થાનિક વિદેશી હૂંડિયામણ અને મૂડી બજારોના વિકાસને પણ પ્રોત્સાહિત કરી શકે છે. મુંબઈમાં G20 TechSprint Finale 2023ને સંબોધતા, દાસે જણાવ્યું હતું કે બહુવિધ કરન્સી દ્વારા ચુકવણીની સુવિધા આપતા પ્લેટફોર્મ પણ સ્થાનિક ચલણને વેગ આપવાનો માર્ગ પૂરો પાડી શકે છે.

ઘણા દેશો CBDC શરૂ કરવાનું વિચારી રહ્યા છે
દાસે કહ્યું, વિશ્વના ઘણા દેશોની કેન્દ્રીય બેંકો તેમની પોતાની ડિજિટલ કરન્સી (CBDC) શરૂ કરવા પર વિચાર કરી રહી છે અને આ દિશામાં પગલાં લઈ રહી છે. ભારત એવા દેશોમાંનો એક છે કે જેણે જથ્થાબંધ અને છૂટક બંને ક્ષેત્રોમાં CBDC પાયલોટ પ્રોજેક્ટ્સ શરૂ કર્યા છે.

ધીમે ધીમે અમે તેનો વિસ્તાર કરી રહ્યા છીએ. હું માનું છું કે સીબીડીસી ત્વરિત પતાવટની સુવિધા આપીને ક્રોસ બોર્ડર પેમેન્ટને સસ્તી, ઝડપી અને વધુ સુરક્ષિત બનાવવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે તેનો ઉપયોગ કરીને મની લોન્ડરિંગને પણ રોકી શકાય છે.

યુપીઆઈ ઈનોવેશનનું ઉત્તમ ઉદાહરણ છે
દાસે જણાવ્યું હતું કે યુનિફાઈડ પેમેન્ટ્સ ઈન્ટરફેસ (UPI) એ ભારતની ડિજિટલ પેમેન્ટ ઈકોસિસ્ટમમાં ક્રાંતિ લાવી છે અને લાખો બેંક વગરના લોકોને ઔપચારિક નાણાકીય વ્યવસ્થામાં લાવીને નાણાકીય સમાવેશને પ્રોત્સાહન આપવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. દાસે કહ્યું, UPI એ ઈનોવેશન પ્રત્યે અમારી પ્રતિબદ્ધતાનું ઐતિહાસિક ઉદાહરણ છે.