RBI Monetary Policy April 2023: લોન અને EMIના વધતા બોજમાંથી મામૂલી રાહત, આ વખતે રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર નહીં

ભારતીય રિઝર્વ બેંકે નવી નાણાકીય નીતિ જાહેર કરી છે. RBI MPCએ આ વખતે દરોમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે આની જાહેરાત કરી હતી.

આ વખતે આરબીઆઈ ગવર્નરની અધ્યક્ષતાવાળી સમિતિની સામે બે મુદ્દા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હતા, એક 6 ટકાથી ઉપર સતત મોંઘવારી અને બીજો, પ્રતિકૂળ વૈશ્વિક પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરવાની કવાયત. આ બંનેની સાથે પ્રેક્ટિસ કરવી ખૂબ જ મુશ્કેલ છે.

ઉચ્ચ છૂટક ફુગાવો અને વિકસિત દેશોની મધ્યસ્થ બેન્કો, ખાસ કરીને યુએસ ફેડરલ રિઝર્વ, યુરોપિયન સેન્ટ્રલ બેન્ક અને બેન્ક ઓફ ઈંગ્લેન્ડ દ્વારા તાજેતરના વધારાને પગલે આ બેઠક મહત્ત્વપૂર્ણ છે. આજે RBIની મોનેટરી પોલિસી કમિટીની બેઠક પૂરી થયા બાદ RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે રેપો રેટને 6.50 ટકા પર યથાવત રાખવાના નિર્ણયની જાહેરાત કરી હતી.

રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર નથી
આજે કરવામાં આવનારી જાહેરાતોમાં રેપો રેટ, રિવર્સ રેપો રેટ અને અન્ય સંબંધિત નિર્ણયોનો સમાવેશ થાય છે. આ ઉપરાંત આરબીઆઈ ગવર્નરે વર્તમાન સ્થાનિક અને વૈશ્વિક આર્થિક સ્થિતિ અંગે પણ ચર્ચા કરી હતી. સમજાવો કે ઘણા અર્થશાસ્ત્રીઓનું માનવું હતું કે રેપો રેટમાં એક ક્વાર્ટર પોઈન્ટ અથવા 25 બેસિસ પોઈન્ટનો વધારો થઈ શકે છે. તાજેતરના ભૂતકાળમાં બહાર પાડવામાં આવેલા આર્થિક ડેટાએ આમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી.

આ નિર્ણયનો અર્થ શું છે?
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)ના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે ગુરુવાર, 6 એપ્રિલ 2023 ના રોજ નાણાકીય નીતિ સમિતિના નિર્ણયોની જાહેરાત કરી હતી. આ વખતે દરોમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી. ફેબ્રુઆરીમાં આરબીઆઈએ 25 બેસિસ પોઈન્ટ્સનો વધારો કર્યો હતો. ડિસેમ્બર મોનેટરી પોલિસી રિવ્યૂમાં સેન્ટ્રલ બેન્કે ચાવીરૂપ બેન્ચમાર્ક વ્યાજ દરમાં 35 બેસિસ પોઈન્ટ્સ (bps)નો વધારો કર્યો હતો. તમને જણાવી દઈએ કે ગયા વર્ષે મે મહિનાથી રિઝર્વ બેંકે ફુગાવાને કાબૂમાં લેવા માટે ટૂંકા ગાળાના ધિરાણ દરમાં સતત વધારો કર્યો છે.

ભવિષ્યમાં રેટ વધી શકે છે
દ્વિમાસિક નાણાકીય નીતિની જાહેરાત કરતા, RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે જણાવ્યું હતું કે મોનેટરી પોલિસી કમિટી (MPC) ભવિષ્યમાં દરમાં વધારો કરવામાં અચકાશે નહીં. વ્યાજ દરને હોલ્ડ પર રાખતા દાસે કહ્યું કે કોર ફુગાવો સ્થિર છે. તમને જણાવી દઈએ કે ફેબ્રુઆરીમાં રિટેલ મોંઘવારી દર 6.44 ટકા રહ્યો હતો જે અગાઉના મહિનામાં 6.52 ટકા હતો. વ્યાજ દરો નક્કી કરવા માટે MPC રિટેલ ફુગાવાના નંબરને ધ્યાનમાં લે છે.

વૃદ્ધિની આગાહીમાં ફેરફાર
આગામી નાણાકીય વર્ષ માટે, આરબીઆઈએ ફેબ્રુઆરીમાં અંદાજિત 6.4 ટકાની તુલનામાં 6.5 ટકા વૃદ્ધિ દરનો અંદાજ મૂક્યો હતો. નાણા મંત્રાલયના તાજેતરના આર્થિક સર્વેમાં, 2023-24 માટે વિકાસ દર 6-6.8 ટકા રહેવાનો અંદાજ મૂકવામાં આવ્યો હતો.

ગયા મહિને યુએસ ફેડરલ રિઝર્વે ફુગાવાને ઘટાડવા માટે વ્યાજ દરમાં 25 બેસિસ પોઈન્ટનો વધારો કરવાની જાહેરાત કરી હતી. વધારા સાથે, ફેડએ માર્ચ 2022 સુધીમાં ફેડરલ રેટને શૂન્ય સ્તરની નજીકથી વધારીને 4.75-5 ટકા કર્યો છે.

• આરબીઆઈએ આ પરિબળો પર નજર રાખી હતી
  વિશ્વ બેંકે વધતા ઉધાર ખર્ચ અને આવકની ધીમી વૃદ્ધિને ટાંકીને ભારતના વિકાસ લક્ષ્યાંકને 6.6% થી ઘટાડીને 6.3% કર્યો છે. આ પરિબળોની ખાનગી વપરાશ વૃદ્ધિ પર અસર જોવા મળે છે.
  ફેબ્રુઆરીમાં ફુગાવો જાન્યુઆરીમાં 6.52% થી ઘટીને 6.44% થયો, પરંતુ સતત બીજા મહિને તે સહનશીલતા મર્યાદાથી ઉપર રહ્યો.
  24 માર્ચ, 2023ના રોજ ભારતનું વિદેશી વિનિમય અનામત $5.98 બિલિયન વધીને $578.78 બિલિયનની આઠ મહિનાની ટોચે પહોંચ્યું છે.
  ફેબ્રુઆરીમાં ભારતની મર્ચેન્ડાઇઝ નિકાસ ઘટીને $33.88 બિલિયન થઈ હતી જે એક વર્ષ અગાઉના સમાન મહિનામાં $37.15 બિલિયન હતી, જ્યારે આયાત ગયા વર્ષના સમાન મહિનામાં $55.9 બિલિયનથી ઘટીને $51.31 બિલિયન થઈ હતી.
  આ વર્ષે અત્યાર સુધીમાં રૂપિયો પ્રતિ ડૉલર 80.88-82.95ના બેન્ડમાં ટ્રેડ થયો છે અને મંગળવારે 82.10ની ઉપર હતો.