Delhi : દિલ્હીમાં આવ્યો ભૂકંપનો આંચકો, જાણો કેટલી હતી તીવ્રતા

મંગળવારે રાત્રે 10.19 કલાકે દિલ્હી-NCRમાં જોરદાર ભૂકંપનો આંચકો અનુભવાયો હતો. રિક્ટર સ્કેલ પર તેની તીવ્રતા 6.6 માપવામાં આવી હતી. નેશનલ સેન્ટર ફોર સિસ્મોલોજી અનુસાર, ભૂકંપનું કેન્દ્ર અફઘાનિસ્તાનના ફૈઝાબાદમાં જમીનથી 156 કિમીની ઊંડાઈએ હતું.

ભૂકંપના આંચકા એટલા જોરદાર હતા કે લોકો ગભરાઈને ઘરની બહાર નીકળી ગયા હતા. દિલ્હી સહિત ઉત્તરાખંડ, પંજાબમાં પણ ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા હતા. સર્વત્ર અરાજકતા હતી. બે થી ત્રણ વખત ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા હતા. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, પાકિસ્તાનના ઈસ્લામાબાદ અને કઝાકિસ્તાનમાં પણ ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા હતા.

શકરપુરમાં મકાન ઝૂકી જવાના સમાચાર અફવા સાબિત થયા
ભૂકંપ બાદ સમાચાર આવ્યા કે શકરપુર વિસ્તારમાં ચાર માળની ઇમારત ભૂકંપ બાદ ઝૂકી ગઈ છે. જો કે, જ્યારે ફાયર વિભાગના કર્મચારીઓ ઘટનાસ્થળે પહોંચ્યા ત્યારે તેમને આવું કંઈ દેખાયું નહીં અને આ સમાચારને અફવા ગણાવ્યા. ફાયર વિભાગે જણાવ્યું હતું કે જામિયા નગર, કાલકાજી અને શાહદરા વિસ્તારોમાંથી ઇમારતોમાં તિરાડો અને તિરાડોના કોલ આવ્યા હતા. ખરેખર શું થયું તે જાણવા માટે ફાયર બ્રિગેડની ટીમોને આ વિસ્તારોમાં મોકલવામાં આવી છે. પ્રીત વિહારના એસડીએમ રાજેન્દ્ર કુમારે જણાવ્યું કે, શકરપુર વિસ્તારમાં એક ઈમારત ઝૂકી હોવાની માહિતી મળી હતી. ફાયર કર્મીઓએ બિલ્ડિંગનું નિરીક્ષણ કર્યું હતું અને બિલ્ડિંગને સલામત અને સલામત જણાયું હતું. તેણી હટતી ન હતી. એમસીડીના અધિકારીઓ અને એન્જિનિયરોને પણ બોલાવવામાં આવ્યા હતા અને બિલ્ડિંગનું નિરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું.

ભૂકંપ કેવી રીતે થાય છે?
ધરતીકંપ આવવાનું મુખ્ય કારણ પૃથ્વીની અંદર પ્લેટોનું અથડામણ છે. પૃથ્વીની અંદર સાત પ્લેટ છે જે સતત ફરતી રહે છે. જ્યારે આ પ્લેટ્સ કોઈક સમયે અથડાય છે, ત્યારે ત્યાં ફોલ્ટ લાઇન ઝોન રચાય છે અને સપાટીના ખૂણા ફોલ્ડ થાય છે. સપાટીના ખૂણાને લીધે, ત્યાં દબાણ વધે છે અને પ્લેટો તૂટવાનું શરૂ કરે છે. આ પ્લેટો તૂટવાને કારણે અંદર રહેલી ઉર્જા બહાર આવવાનો રસ્તો શોધી લે છે, જેના કારણે ધરતી ધ્રુજે છે અને આપણે તેને ભૂકંપ માની લઈએ છીએ.

ભૂકંપની તીવ્રતા
રિક્ટર સ્કેલ પર 2.0 થી ઓછી તીવ્રતાવાળા ધરતીકંપોને સૂક્ષ્મ તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે અને અનુભવી શકાતા નથી. રિક્ટર સ્કેલ પર સૂક્ષ્મ શ્રેણીના 8,000 ભૂકંપ વિશ્વભરમાં દરરોજ નોંધાય છે. તેવી જ રીતે, 2.0 થી 2.9 ની તીવ્રતાવાળા ધરતીકંપોને માઇનોર કેટેગરીમાં રાખવામાં આવ્યા છે. આવા 1,000 ધરતીકંપો દરરોજ આવે છે, જે આપણે સામાન્ય રીતે અનુભવતા પણ નથી. 3.0 થી 3.9 ની તીવ્રતાના અત્યંત હળવા ધરતીકંપ એક વર્ષમાં 49,000 વખત નોંધાયા છે. તેઓ અનુભવાય છે પરંતુ ભાગ્યે જ કોઈ નુકસાન પહોંચાડે છે.
પ્રકાશ શ્રેણીના ધરતીકંપો 4.0 થી 4.9 તીવ્રતાના હોય છે જે સમગ્ર વિશ્વમાં એક વર્ષમાં લગભગ 6,200 વખત રિક્ટર સ્કેલ પર નોંધાય છે. આ આંચકા અનુભવાય છે અને તેના કારણે ઘરની વસ્તુઓ હલતી જોવા મળે છે. જો કે, તેઓ નજીવું નુકસાન પહોંચાડે છે.

આ દેશોમાં આંચકા અનુભવાયા

• ભારત
• અફઘાનિસ્તાન
• કિર્ગિસ્તાન
• તાજિકિસ્તાન
• ઉઝબેકિસ્તાન
• ચીન