ડાયાબિટીસની આ કોમ્પ્લીકેશન જીવલેણ બની શકે છે, જાણો તેના લક્ષણો અને ગંભીરતા વિશે

ડાયાબિટીસની સ્થિતિ શરીરને ઘણી રીતે ગંભીર રીતે અસર કરી શકે છે, કેટલાક કિસ્સાઓમાં તે જીવલેણ રોગોનું કારણ પણ બને છે. આ જ કારણ છે કે સ્વાસ્થ્ય નિષ્ણાતો તમામ લોકોને ડાયાબિટીસથી બચવા અને બ્લડ સુગરના સ્તરને નિયંત્રણમાં રાખવાની સલાહ આપે છે. બ્લડ સુગરમાં વધારો આંખથી લઈને કિડની, ચેતા, યકૃત સુધીના મહત્વપૂર્ણ અંગોને નુકસાન પહોંચાડે છે. ડાયાબિટીસની આવી જ એક અનિયંત્રિત અને ગંભીર સ્થિતિ છે – ડાયાબિટીક કીટોએસિડોસિસ. ડોક્ટરોના મતે, આ સમસ્યા પર સમયસર ધ્યાન ન આપવું અથવા તેની સારવાર ન કરવી ઘાતક સાબિત થઈ શકે છે. આ પ્રકારના જોખમને ધ્યાનમાં રાખીને, તમામ ડાયાબિટીસના દર્દીઓએ તેના લક્ષણો પર ધ્યાન આપવું જોઈએ.

વૈશ્વિક સ્તરે ડાયાબિટીસના વધતા જોખમ, ગૂંચવણો અને નિવારણ અંગે લોકોને જાગૃત કરવા દર વર્ષે 14 નવેમ્બરે વિશ્વ ડાયાબિટીસ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષની થીમ છે – શિક્ષણ ટુ પ્રોટેક્ટ ટુમોરો.

ડાયાબીટોલોજિસ્ટ્સનું કહેવું છે કે છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં જે રીતે ડાયાબિટીક કીટોએસિડોસિસના કેસમાં વધારો જોવા મળી રહ્યો છે, તેને કારણે લોકોને તેના જોખમો વિશે જાગૃત કરવું ખૂબ જ જરૂરી બની ગયું છે. ચાલો જાણીએ કે તે કેવા પ્રકારની કોમ્પ્લીકેશન છે અને તેનાથી બચવા શું કરવું જોઈએ?

ડાયાબિટીક કીટોએસિડોસિસ વિશે જાણો

ડોક્ટરોના મતે ડાયાબિટીક કીટોએસિડોસિસ એ ડાયાબિટીસની ગંભીર અને જટિલ સ્થિતિ છે. જ્યારે શરીર પૂરતું ઇન્સ્યુલિન ઉત્પન્ન કરી શકતું નથી ત્યારે આ સ્થિતિ વિકસે છે. પર્યાપ્ત ઇન્સ્યુલિનની ગેરહાજરીમાં, શરીર બળતણ તરીકે ચરબીને તોડવાનું શરૂ કરે છે. આ સ્થિતિમાં, લોહીમાં કીટોન્સ નામના એસિડ વધવા લાગે છે. જો તેને સમયસર નિયંત્રિત કરવામાં ન આવે, તો તે ડાયાબિટીક કીટોએસિડોસિસ તરફ દોરી શકે છે.

એવી ઘણી પરિસ્થિતિઓ છે જે આ સમસ્યાને ઉત્તેજિત કરી શકે છે, જેમ કે શારીરિક અથવા ભાવનાત્મક આઘાત, હાર્ટ એટેક અથવા સ્ટ્રોક, ગર્ભાવસ્થા, દારૂ અથવા ડ્રગનો દુરુપયોગ વગેરે.

ડાયાબિટીક કીટોએસિડોસિસના લક્ષણો ઓળખવા જરૂરી છે

ડાયાબિટીસથી પીડિત લોકોએ શરીરમાં થતા ફેરફારો પર ગંભીર ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. ડાયાબિટીક કીટોએસિડોસિસના લક્ષણો ખૂબ જ ઝડપથી દેખાવા લાગે છે. તેની સમયસર ઓળખ અને સારવાર ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. ડાયાબિટીક કીટોએસિડોસિસના લક્ષણો યુરિન ટેસ્ટિંગ કીટની મદદથી જોઈ શકાય છે.

ખૂબ તરસ લાગે છે

વારંવાર પેશાબ

પેટ દુખાવો

નબળાઈ અથવા થાકની લાગણી

પેશાબમાં કીટોન્સના સ્તરમાં વધારો.

વારંવાર UTI ની સમસ્યા રહે છે.

ડાયાબિટીક કીટોએસિડોસિસ એ કિડનીની નિષ્ફળતાનું સૌથી સામાન્ય કારણ છે, પરંતુ કેટલાક લોકોમાં તે ગંભીર યકૃત સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે. આ બંને સમસ્યાઓ ગંભીર કિસ્સાઓમાં જીવલેણ બની શકે છે.

જો તમને ડાયાબિટીક કીટોએસિડોસિસ થાય તો શું કરવું?

જ્યારે રક્ત અને પેશાબના પરીક્ષણો કીટોન્સના સ્તરને શોધવામાં મદદ કરે છે, જો તમને ડાયાબિટીક કીટોએસિડોસિસ હોવાનું નિદાન થયું હોય તો તરત જ તબીબી સહાય લેવી જોઈએ. ઇન્સ્યુલિન થેરાપી અને દવાઓ દ્વારા ડાયાબિટીસને નિયંત્રિત કરીને ડૉક્ટરો સંકળાયેલ જોખમો ઘટાડે છે. આને કટોકટીની સ્થિતિ માનવામાં આવે છે, તેથી સમયસર સારવાર ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ બની જાય છે. સારવારમાં વિલંબ અથવા કીટોન્સના સ્તરમાં વધારો બહુવિધ અવયવોને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.

ડાયાબિટીક કેટોએસિડોસિસ સામે રક્ષણ આપતા રહો

જે લોકોને ડાયાબિટીસ હોય અને ઘણીવાર હાઈ બ્લડ સુગર લેવલ હોય તેમને આ ગંભીર સ્વાસ્થ્ય સમસ્યા વિશે સાવચેત રહેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. આવી ગંભીર સમસ્યાઓથી બચવા માટે ડાયાબિટીસને નિયંત્રણમાં રાખવો સૌથી જરૂરી માનવામાં આવે છે. સમયાંતરે બ્લડ શુગર ચેક કરતા રહો, જો તમે ઇન્સ્યુલિન લેતા હોવ તો તેમાં બેદરકારી ન રાખો. ડૉક્ટરની સલાહ પર કીટોન્સ લેવલની તપાસ કરાવવી પણ જરૂરી બની જાય છે. ડાયાબિટીસની આવી ગૂંચવણો ગંભીર માનવામાં આવે છે, પરંતુ સારી કાળજીથી તેને અટકાવી શકાય છે. લક્ષણો પર ધ્યાન આપતા રહો.