National
NO Confidence Motion: લોકસભામાં અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ રજૂ, શું સરકાર છે જોખમમાં?
કોંગ્રેસના સાંસદ તરુણ ગોગોઈએ નરેન્દ્ર મોદી સરકાર વિરુદ્ધ લોકસભામાં અવિશ્વાસનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે..તે મોદી સરકારના બીજા કાર્યકાળના છેલ્લા વર્ષમાં લાવવામાં આવ્યો છે. અગાઉ 2018માં પણ સરકાર સામે અવિશ્વાસની દરખાસ્ત લાવવામાં આવી હતી, જોકે સત્તાધારી પક્ષની સંખ્યાત્મક તાકાત સામે વિપક્ષને હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. વિપક્ષ મણિપુરમાં હિંસા સામે ગૃહમાં અને રસ્તા પર આક્રમક છે. અહીં આપણે અવિશ્વાસની દરખાસ્ત શું છે તે વિશે વાત કરીશું. વિવિધ સરકારો સહિત સંસદમાં કેટલી વખત રજૂ કરવામાં આવી છે. જો લોકસભાના સ્પીકર અવિશ્વાસની દરખાસ્ત સ્વીકારે છે, તો પછી આગળની પ્રક્રિયા શું છે? આ સાથે લોકસભાનું વર્તમાન ગણિત કોના પક્ષમાં છે. જો લોકસભામાં સભ્યોની સંખ્યાની વાત કરીએ તો એનડીએ પાસે 300થી વધુ સાંસદો છે. સરકારમાં રહેવાનો જાદુઈ આંકડો 272 છે. જો આ સંખ્યા જોઈએ તો NDA સામે કોઈ પડકાર નથી. જ્યારે લોકસભામાં કોઈ વિષય પર મતદાન થાય છે, ત્યારે મતદાન સમયે હાજર સભ્યોની સંખ્યાના આધારે બહુમતી નક્કી કરવામાં આવે છે.
વિપક્ષ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ રજૂ કરે છે
વિપક્ષને સરકાર સામે અવિશ્વાસની દરખાસ્ત રજૂ કરવાનો અધિકાર છે. ગૃહમાં વિપક્ષનો કોઈપણ સભ્ય તેને રજૂ કરી શકે છે.જો કે કુલ 50 સાંસદોનું સમર્થન જરૂરી છે. દેશની આઝાદી બાદ તેને કુલ 27 વખત રજૂ કરવામાં આવી છે. તે 1963માં તત્કાલિન પીએમ જવાહરલાલ નેહરુ સામે પહેલીવાર રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. પૂર્વ પીએમ ઈન્દિરા ગાંધીએ સૌથી વધુ 15 વખત અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવનો સામનો કરવો પડ્યો હતો, જ્યારે લાલ બહાદુર શાસ્ત્રી અને પીવી નરસિમ્હા રાવની સરકારે ત્રણ વખત તેનો સામનો કર્યો હતો. અટલ બિહારી વાજપેયીની સરકારે 1999માં એક વખત તેનો સામનો કર્યો હતો અને સરકાર એક મતથી પડી હતી.
સ્પીકર અંતિમ નિર્ણય લે છે
જ્યારે લોકસભામાં અવિશ્વાસની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવે છે, ત્યારે સ્પીકર ચર્ચા માટેનો દિવસ અને સમય નક્કી કરે છે. લોકસભાના નિયમ 198 પેટા નિયમો 2 અને 3 હેઠળ સ્પીકર આ પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપે છે. દિવસ અને સમય નક્કી થયા પછી, હાજર સભ્ય ચર્ચા શરૂ કરે છે અને વધુ ચર્ચા શરૂ થાય છે જેમાં શાસક અને વિપક્ષના અન્ય સભ્યોને બોલવાની તક મળે છે. અંતે PM આના પર જવાબ આપે છે..ચર્ચા પૂરી થયા બાદ મતદાન થાય છે. અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવમાં સરકારનો પરાજય થાય તો રાજીનામું આપવું પડે. જો નિર્ણય સરકારની તરફેણમાં આવે છે, તો સરકાર બાકીની મુદત આગળ પૂર્ણ કરે છે.No Confidence Motion: કોંગ્રેસના અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પર સરકારે શું કહ્યું, નંબર ગેમમાં વિપક્ષને પડશે મોટો ફટકો
મણિપુર મુદ્દે સંસદના બંને ગૃહોમાં હોબાળો થયો છે. આ મુદ્દે આજે વિપક્ષ કેન્દ્ર સરકાર સામે અવિશ્વાસનો પ્રસ્તાવ લાવી રહ્યો છે. કોંગ્રેસ સાંસદ ગૌરવ ગોગોઈએ લોકસભામાં કેન્દ્ર સરકાર વિરુદ્ધ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવની નોટિસ આપી છે. આ અંગે સરકારનું નિવેદન પણ સામે આવ્યું છે.
વિપક્ષના અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પર સરકારે શું કહ્યું?
સંસદીય કાર્ય મંત્રી પ્રહલાદ જોશીએ વિપક્ષ પર પ્રહારો કર્યા છે. પ્રહલાદ જોશીએ કહ્યું કે લોકોને પીએમ મોદી અને ભાજપમાં વિશ્વાસ છે. તેઓ (વિપક્ષ) ગત ટર્મમાં પણ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવ્યા હતા. કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું કે આ દેશની જનતાએ તેમને (વિપક્ષને) પાઠ ભણાવ્યો છે.
સરકાર મણિપુર પર ચર્ચા માટે તૈયાર છે
આ મામલે કેન્દ્રીય મંત્રી અર્જુન રામ મેઘવાલે કહ્યું કે તેમને (વિપક્ષ) અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવા દો. અમે કોઈપણ પરિસ્થિતિ માટે તૈયાર છીએ. અમે ઈચ્છીએ છીએ કે મણિપુર પર ચર્ચા થવી જોઈએ.
17મી લોકસભામાં હજુ સુધી અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ આવ્યો નથી
તમને જણાવી દઈએ કે 17મી લોકસભામાં અત્યાર સુધી મોદી સરકાર વિરુદ્ધ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ આવ્યો નથી. 16મી લોકસભામાં 20 જુલાઈ 2018ના રોજ મોદી સરકાર વિરુદ્ધ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો હતો, જેમાં NDA સરકારે 126 વિરુદ્ધ 325 મતોથી અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવને હરાવ્યો હતો.