Pran Death Anniversary: એક એવો ખલનાયક જેના કારણે લોકો રાખતા ન હતા પોતાના બાળકોનું નામ ‘પ્રાણ’

બોલિવૂડ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં શ્રેષ્ઠ ખલનાયકોની લાંબી યાદી છે. હિન્દી સિનેમા જગતમાં આવી ઘણી ફિલ્મો છે જેના હીરો તો લોકોને યાદ નથી પણ ખલનાયકના ડાયલોગ આજે પણ લોકોના શબ્દોમાં સાંભળવા મળે છે. 40-50ના દાયકામાં બોલિવૂડને એક એવો વિલન મળ્યો જે પોતાના કામથી વિલન શબ્દનો પર્યાય બની ગયો. તેની એન્ટ્રી પહેલા સ્ક્રીન પર કેટલીક સ્મોક રિંગ્સ જોવા મળી હતી અને દર્શકોને હાશકારો થયો હતો. સારા સુપરસ્ટાર આ વિલન સામે ઝાંખા પડી જતા. અત્યાર સુધીમાં તમે સમજી જ ગયા હશો કે અમે કોની વાત કરી રહ્યા છીએ, હા! અમે વાત કરી રહ્યા છીએ દેવ આનંદ, શમ્મી કપૂર, રાજેશ ખન્ના અને અમિતાભ બચ્ચન જેવા કલાકારોની જેમણે પોતાના કલાકારોને પછાડ્યા. આજે પ્રાણની પુણ્યતિથિ છે, આ અવસર પર ચાલો જાણીએ તેમના વિશે કેટલીક એવી રસપ્રદ વાતો જે તમે ભાગ્યે જ સાંભળી હશે…

આ પ્રાણનું સાચું નામ હતું

પ્રાણનું સાચું નામ પ્રાણ કિશન સિકંદ આહલુવાલિયા હતું. જેઓ ફિલ્મોમાં આવતા પહેલા સેલિબ્રિટી ફોટોગ્રાફર તરીકે કામ કરતા હતા. પરંતુ ફિલ્મમેકર્સને તેની સ્ટાઈલ એટલી પસંદ આવી કે તેને માત્ર ફિલ્મોમાં જ કામ મળવા લાગ્યું. 12 ફેબ્રુઆરી 1920ના રોજ દિલ્હીના બલી મારનમાં જન્મેલા પ્રાણનું લાંબી માંદગી બાદ 12 જુલાઈ 2012ના રોજ મુંબઈમાં અવસાન થયું હતું.

કોઈ તેને રાવણ જેવું નામ લેતું નથી

ભારતમાં એવી પરંપરા રહી છે કે ધાર્મિક ગ્રંથોમાં બાળકોનું નામ ખલનાયકના નામ પર રાખવામાં આવતું નથી. જેમ કે તમને રાવણ, કંસ કે દુર્યોધન નામની વ્યક્તિ મળી ન હોત. આ ધાર્મિક પાત્રો પછી જો કોઈએ આ ઈતિહાસનું પુનરાવર્તન કર્યું હોય તો તે બોલિવૂડના મજબૂત વિલન પ્રાણ હતા. જેના પછી લોકોએ પોતાના બાળકોના નામ નહોતા રાખ્યા. લેખક રાજીવ વિજયકર સાથેની વાતચીતમાં પ્રાણે કહ્યું હતું કે, “કેટલાક પત્રકારોએ બોમ્બે, દિલ્હી, પંજાબ અને યુપીની શાળાઓ અને કોલેજોમાં સર્વે કર્યો અને જાણવા મળ્યું કે 50 ના દાયકા પછી એક પણ છોકરાનું નામ પ્રાણ રાખવામાં આવ્યું નથી, જેમ કે કોઈએ તેમનું નામ રાખ્યું નથી. પુત્ર રાવણ!”

કરિયરની શરૂઆત લાહોરથી થઈ હતી

તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે પ્રાણે મુંબઈ સ્થિત હિન્દી ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીથી પોતાના કરિયરની શરૂઆત કરી ન હતી. ઉલટાનું, તેમણે તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત વર્ષ 1940 માં કરી હતી પરંતુ અહીં લાહોરમાં નથી, કારણ કે આઝાદી પહેલા, ભારતનો એક મોટો ઉદ્યોગ પણ ત્યાં હતો. લાહોરને દલસુખ પંચોલીની પંજાબી ફિલ્મ યમલા જટ્ટ (1940) માં ખલનાયક તરીકેની પ્રથમ ભૂમિકા મળી, જે તે વર્ષે ખૂબ જ સફળ સાબિત થઈ. 22 ફિલ્મો અને લોકપ્રિયતા છોડીને પ્રાણ આઝાદી પછી 1947માં મુંબઈ આવ્યા. પરંતુ તેની ખ્યાતિ અહીં પણ અટકી ન હતી.

350 થી વધુ ફિલ્મો

તમને જણાવી દઈએ કે પ્રાણ 1950 થી 1970 ના દાયકાની વચ્ચે બોલિવૂડના સૌથી મોટા વિલન તરીકે ઉભરી આવ્યા હતા. તેમની કારકિર્દીમાં, તેમણે 350 થી વધુ ફિલ્મોમાં અભિનય કર્યો. તેમની જાણીતી ફિલ્મોમાં ઝિદ્દી (1948), મુનીમજી (1955), જબ પ્યાર કિસી સે હોતા હૈ (1961), ચોરી ચોરી (1956) અને જીસ દેશ મેં ગંગા બહેતી હૈ (1960)નો સમાવેશ થાય છે. આ સિવાય પ્રાણે ‘ઝંજીર’માં એક હૃદયસ્પર્શી પાત્ર ભજવ્યું હતું જેણે સાબિત કર્યું હતું કે તે માત્ર વિલન જ નથી પણ એક મહાન ચરિત્ર અભિનેતા પણ છે.