Finance Budget 2023: બજેટ 2023માં ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ પર ખર્ચ થશે 10 લાખ કરોડ રૂપિયા

નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે બુધવારે જાહેરાત કરી હતી કે 2023-24 માટે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકાસ માટે મૂડી ખર્ચમાં 33 ટકાનો વધારો કરીને 10 લાખ કરોડ રૂપિયા કરવામાં આવશે. આ જીડીપીના 3.3 ટકા હશે.

2023-24 માટેનું બજેટ રજૂ કરતાં તેમણે કહ્યું હતું કે નવું સ્થાપિત ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ફાઇનાન્સ સચિવાલય આ ક્ષેત્રમાં વધુ ખાનગી રોકાણકારોને આકર્ષવામાં મદદ કરશે. તેમણે કહ્યું કે AMRUT સમયગાળા માટે યોગ્ય ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનું વર્ગીકરણ અને ધિરાણ કરવા માટે એક નિષ્ણાત સમિતિની પણ રચના કરવામાં આવશે.

ગયા વર્ષે 13 ઓક્ટોબરના રોજ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ નૂરની કિંમત ઘટાડવા માટે એક સંકલિત ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકસાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે ગતિ શક્તિ નામની રાષ્ટ્રીય માસ્ટર પ્લાનની શરૂઆત કરી હતી.

500 કરોડથી વધુના રોકાણ સાથેના તમામ લોજિસ્ટિક્સ અને કનેક્ટિવિટી ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સ PM ગતિ શક્તિ પહેલ હેઠળ રચાયેલા NPG દ્વારા સાકાર થવાના છે. તેમણે એ પણ માહિતી આપી હતી કે પીએમ આદિમ પિછા આદિવાસી જૂથ યોજનાથી 3.5 લાખ આદિવાસીઓને લાભ મળશે.

ફાઇનાન્સ સેક્ટર બજેટ 2023 (ફાઇનાન્સ સેક્ટર બજેટ): ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને ઇન્વેસ્ટમેન્ટ
ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને ઉત્પાદક ક્ષમતામાં રોકાણને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે રાજકોષીય પ્રોત્સાહનો આપવામાં આવશે, જેથી વૃદ્ધિ અને રોજગારમાં ગુણાત્મક વધારો થઈ શકે. આ અંતર્ગત નીચેની યોજનાઓ અમલમાં મુકવામાં આવશે.

1. મૂડી રોકાણ 33.4% વધારીને 210 લાખ કરોડ કરવામાં આવ્યું છે.
2. ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર રોકાણને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે, રાજ્ય સરકારોને 50 વર્ષ સુધીની વ્યાજમુક્ત લોન આપવામાં આવશે.
3. રેલવે માટે અત્યાર સુધીના સૌથી વધુ મૂડી ખર્ચ માટે 22.4 લાખ કરોડની બજેટ ફાળવણી.
4. બંદરો, કોલસો, સ્ટીલ, ખાતર ક્ષેત્રો માટે એન્ડ-ટુ-એન્ડ કનેક્ટિવિટી માટે 100 ટ્રાન્સપોર્ટ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સની ઓળખ કરવામાં આવી છે.
5. UIDF (અર્બન ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ ફંડ)ની સ્થાપના દ્વારા ટાયર 2 અને 3 શહેરોમાં ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બનાવવામાં આવશે.
6. PVTG: પછાત આદિવાસી જૂથ/SHRI સાથે જ રેકોર્ડ સાચવવામાં આવશે.

સ્વાસ્થ્ય ક્ષેત્રે પગલાં લેવાશે

• 157 નવી નર્સિંગ કોલેજો ખોલવામાં આવશે.
• સિકલ સેલ, એનિમિયા નાબૂદી મિશન શરૂ કરવામાં આવશે.
• દવાના ક્ષેત્રમાં સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે એક નવો કાર્યક્રમ શરૂ કરવામાં આવશે.
• ICMR લેબ દ્વારા જાહેર અને ખાનગી ક્ષેત્રની ભાગીદારી દ્વારા તબીબી સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે.
• વર્ષ 2019માં આરોગ્ય ક્ષેત્રનું બજેટ 2.8 ટકા હતું, જે 2023માં વધારીને 2.9 ટકા કરવામાં આવ્યું છે.

શિક્ષણ ક્ષેત્રે શું વિશેષ હશે

• જિલ્લા શિક્ષણ અને તાલીમ સંસ્થાઓ દ્વારા શિક્ષકોની તાલીમનું કાર્ય ફરી શરૂ કરવામાં આવશે.
• બાળકો અને કિશોરોની રાષ્ટ્રીય ડિજિટલ લાઇબ્રેરી બનાવવામાં આવશે.
• રાજ્યોને પંચાયત અને વોર્ડ સ્તરે પુસ્તકાલયો ખોલવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે.

ભારતના ગ્રામીણ વિસ્તારો માટે આયોજન

• ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં 9 કરોડ પીવાના પાણીના જોડાણો આપવામાં આવશે.
• 11.7 કરોડ ઘરેલુ શૌચાલય બનાવવામાં આવશે.
• 102 કરોડ લોકોના કોવિડ રસીકરણ માટે 220 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા છે.
• પ્રધાનમંત્રી આદિવાસી સમૂહ વિકાસ મિશન શરૂ કરવામાં આવશે.
• કર્ણાટકના દુષ્કાળગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં સિંચાઈ માટે નાણાકીય સહાય આપવામાં આવશે.

ડિજિટલ ઈન્ડિયા તરફ

• ડિજિટલ પબ્લિક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનું નિર્માણ: ખેડૂતો માટે સુલભ, સમાવિષ્ટ અને માહિતીપ્રદ ઉકેલ બનાવવો.
• કૃષિ ક્ષેત્રના વિકાસ માટે ધિરાણની પદ્ધતિ: ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં નવીન શરૂઆતના પ્રોત્સાહન માટેની યોજના.
• ANBનો સ્વચ્છ છોડ કાર્યક્રમ* બાગાયત શરૂ કરવામાં આવશે: ઉચ્ચ મૂલ્યના બાગાયતી પાકોના ઉત્પાદનને પણ પ્રોત્સાહન આપવું.

પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના

• 2022-23: રૂ. 48,000 કરોડ
• ]2023-24: રૂ. 79,590 કરોડ

નોર્થ ઈસ્ટ સ્પેશિયલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ સ્કીમ

• 2022-23: રૂ. 1,419 કરોડ
• 2023-24: રૂ. 2,491 કરોડ